گرامین بانک پشتوانه کسب و کارهای خرد

 گرامین بانک چه بانکی است؟

گرامین بانک ایده موفق از محمد یونس با هدف ارائه خدمات بانکی شامل: بانکداری خرد، سرمایه‌گذاری خرد، بانکداری سرمایه‌گذاری، مدیریت سرمایه‌گذاری و وام برای حمایت از فقرای روستایی در سال 1983 در کشور بنگلادش با مرکزیت شهر داکا است که هم اکنون گرامین بانک بیش از 2هزار شعبه بانکی دارد.

اقدام محمد یونس در راستای مبارزه علیه فقر برای خانوارهای کم درآمد که در ذهن خود قصد راه اندازی یک کسب و کار خرد را داشتند مساله ای بسیار حیاتی بود که سرانجام منجر به دست یافتن به جایزه صلح نوبل برای او شد. ایده محمد یونس در تشکیل گرامین بانک پاسخ به بسیاری از تنش هایی بود که هرلحظه کسب و کارهای خرد را تهدید می کرد.

در کنار سایر مشکلاتی که وجود  دارد برخی از مصوبات بانک مرکزی هر کشور جهت پرداخت تسهیلات بانکی انگیزه افراد را برای ایجاد فضای کسب وکار مورد تردید و تهدید قرار میدهد. راه حل مناسب برای پاسخ به مشکلاتی که از آن ها نامبرده می شود استفاده از تجربه موفق سایر کشورها در رونق بخشی به وام های خرد است.

توسعه خدمات مالی به مناطق کم برخوردار

علی رغم گسترش خدمات مالی در طول سالهای اخیر در زمینه افزایش تنوع، کاهش قیمت و ارتقای کیفیت خدمات مالی، کماکان در بسیاری از مناطق فقیرنشین امکان دسترسی به ابتدایی‌ترین خدمات مالی وجود ندارد. این امر منجر به بازخورد منفی در ایجاد کسب وکارهای خرد شده است هر چه افراد فقیرتر باشند، شانس دسترسی آنها به خدمات مالی کاهش می‌یابد و هر چه شانس دسترسی به خدمات مالی کاهش یابد امکان ایجاد کسب و کار از آن ها سلب می شود.

معیار ارائه خدمات مالی

 از مهمترین خدمات مالی، پرداخت تسهیلات کوتاه و بلندمدت است. اما آیا همه افراد در دریافت خدمات مالی شانس برابر دارند؟ مهم‌ترین موانعی که باعث می‌شود بانک‌ها از پرداخت وام به افراد دوری کنند، به طورخلاصه شامل این موارد است: اغلب  افراد دارایی‌های بادوامی‌ندارند که بتوان از آنها به عنوان وثیقه برای تضمین بازپرداخت وام استفاده کرد؛ اما دسته ای از افراد که در دسته فقرا جای گرفته اند سوابق دریافت و پرداخت منظمی‌ندارند تا بانک بتواند بر مبنای آن از میزان توانایی آنها برای بازپرداخت وام اطلاع یابد.

شرایط زمانی وخیم تر میشود که دریافت کننده خدمات مالی(تسهیلات) زنان فقیر جامعه باشند. این موضوع در کشورهای کمتر توسعه یافته با شرایط جامعه سنتی حاکم برآن سخت تر است زیرا سخت از مردان میتوانند موقعیت شغل دائمی را به دست آورند.

گرامین بانک تجربه ای موفق

فقیرترین مردم جهان با موانع بسیاری برای دسترسی به خدمات مالی پایه رو به رو هستند. یک مشکل این است که افراد فقیر، به دلیل فقدان دارایی قابل وثیقه‌گذاری در بانک، شرط اساسی برای وام گرفتن را ندارند. همچنین بیشتر آنها پیشینه مالی معتبر نداشته و نیز فاقد آموزش یا پیشینه رسمی‌کاری هستند. بسیاری از آنها در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و به بانک‌های سنتی دسترسی دارند. همچنین در مناطق محروم و حاشیه‌نشین، زن‌ها معمولا محدودترند و تنها مردان می‌توانند ضامن وام شوند. به علاوه اغلب بانک‌ها روی وام‌های کوچک، که برای افراد فقیر مناسب است، سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، چراکه هزینه‌های مبادله از قبیل اجرا و نظارت، مانع آن می‌شود.

جامعه هدف پرداخت تسهیلات

حمایت کردن از افراد کم بضاعت و بی بضاعت به آنها اجازه می‌دهد تا توانایی‌های بالقوه خود را، سریعا به اجرا درآورند؛ توانایی‌هایی مثل بافندگی، پرورش غلات و میوه، برنج‌کوبی و تولید صنایع دستی، کسب درآمد از این راه ابزار و کلیدی است برای بروز توانایی‌های دیگر و نیز به آنها کمک می‌کند تا پتانسیل‌های خویش را کشف کنند. این ایده افراد فقیری را که دارایی سرمایه ای ندارند، به عنوان یک فرصت اقتصادی برای سرمایه‌گذاری مورد توجه قرار دهد.

ارائه خدمات مالی به فقرا با چه پشتوانه ای؟

نداشتن وثیقه بانکی و یا ضامن معتبر از مشکلاتی است که پیشتر از این به آن اشاره شد، طبیعتا باید ریسک عدم پرداخت این تسهیلات به نحو مناسبی مدیریت شود که راهکار گرامین بانک در مواجه با این ریسک، عبارتند از:

• قرض دادن پول به گروه‌های کوچک به جای افراد
• هدف‌گذاری برای پرداخت بخش عمده وام‌ها به زنان
• پیشنهاد اعطای وام در سطوح مختلف و پیشنهاد نرخ بهره‌ای بالاتر از نرخ بهره رایج

قرض دادن به گروه، به جای فرد

آنچه در پرداخت وام های خرد مورد متوجه قرار می گیرد، اعطای تسهیلات به گروه های کوچک مردم است نه افراد. تعدادی اعضای این گروه براساس سیاست گرامین بانک 10 الی 20 نفر است که تمامی آن ها طرف حساب بانک هستند و تعهد جمعی آن ها به عنوان ضامن بانک عمل می کند. علاوه بر آنکه این عمل موجب تحت نظر قرارگرفتن رفتار اقتصادی هر فرد از گروه توسط سایر افراد در جهت بالابردن همکاری، تعهد در خود گروه انگیزه می شود بلکه یک مکانیزم حمایتی نیز در قلمداد می شود.

تمرکز گرامین بانک بر زنان در پرداخت تسهیلات

رویه موفق پرداخت تسهیلات گرامین بانک به زنان است. زیرا تجربه برای آن ها ثابت کرده است که زنان نسبت به مردان در بازپرداخت تسهیلات موفق تر عمل می کنند. علاوه بر این زنان نسبت به مردان هدف عمده خود را هزینه کردن تسهیلات دریافتی در جهت رونق بخشیدن به کسب وکار خود به کار می برند. دلیل دیگری که گرامین بانک با پرداخت تسهیلات به زنان بر آن تمرکز کرده است، بهبود عدالت جنسیتی در کشورهای جهان سوم است.

افزایش پلکانی تسهیلات در گرامین بانک

از دیگر روش های که در گرامین بانک مورد توجه ویژه قرار گرفته، سیاست پرداخت مرحله به مرحله تسهیلات است. به عبارتی تمامی گروه هایی که دریافت کننده تسهیلات هستند باید با رقم های کوچک شروع کنند تا با بازپرداخت به موقع تسهیلات دریافتی از دریافت وام های با رقم بالاتر بهره مند شوند.

نرخ بهره بالا

به دلیل بالا بودن هزینه های مدیریتی در تسهیلات کوچک بالا می باشد، موسسه ای مانند گرامین بانک برای حفظ بقای خود یا باید نهاد حمایتی را پشتوانه خود قرار دهد یا نرخ بهره بالایی برای تسهیلات خود در نظر بگیرد. به دلیل آنکه گرامین بانک در بنگلادش به هیچ نهاد حکومتی وابسته نیست و رسالت آن مبارزه بافقر است، نرخ بهره تعیین شده برای پرداخت تسهیلات نسبت به روش های موازی موجود در بنگلادش معقول تر است.

جزئیات مهم برای موفقیت برنامه‌های پرداخت تسهیلات به گروه های فقیر

گروه مشاوران خبره کسب و کار ایرانیان چهار ویژگی که گرامین بانک آن ها را مورد توجه قرار داده است را باتوجه به اینکه در کشور ایران بسیاری از گروه های فقیر وجود دارند و برای دریافت تسهیلات با چالش های متعددی همراه هستند سعی می کند که با مشاوره اقتصادی قبل از شروع کسب و کار و ایجاد طرح کسب وکار، شما را تا مرحله اجرا همراهی کند.

گروه مشاوران خبره کسب و کار ایرانیان معتقد است که پرداخت تسهیلات به گروه های فقیر این ظرفیت را دارد که از وام‌های ساده کسب‌وکار فراتر رود و برای سرمایه‌گذاری در تحصیلات و فراهم آوردن سلامتی برای اعضای خانواده، مورد بهره برداری قرارگیرد.

بورس و فرابورس، شباهت ها تفاوت ها

سرمایه گذاری در بورس را از کجا شروع کنیم؟

آموزش قراردادهای اختیار معامله زعفران

آشنایی با معاملات قراردادهای آتی زعفران

قراردادهای سلف موازی استاندارد

چگونه بر روی طلا سرمایه گذاری کنیم؟

اختیارات نامتعارف(Exotic Option)

اختیار متعارف و غیرمتعارف تفاوت ها و شباهت ها

کاربرد قرارداد اختیار معامله

اختیارات نامتعارف و مدیریت ریسک بازار

گرامین بانک پشتوانه کسب و کارهای خرد

کسب وکار الکترونیک راهی برای بهتر دیده شدن

چگونه در اوراق بدهی سرمایه گذاری کنیم؟

عرضه اولیه چیست و چگونه انجام می شود

سایت بورس کالای ایران

سایت TSETMC