صنایع ایران را بهتر بشناسیم (بخش دوم) -صنایع معدنی گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری
راهنمای مطالعه
- وضعیت صنایع معدنی ایران:
- نقش معادن در توسعه اقتصادی کشور؟
- سهم معدن در اقتصاد ایران چقدر است ؟
- عدم سرمایه گذاری در بخش معادن توسط سرمایه گذاران داخلی و خارجی چیست؟
- بستر های لازم برای سرمایه گذاری در صنایع معدنی چیست؟
- وضعیت صنعت معدن از دیدگاه آمار:
- وضعیت صنایع معدنی در بورس تهران:
- نقشه راه ایران برای صنعت معدن:
- جذابیت معادن ایران برای سرمایه گذاری؟
- چرا در صنایع معدنی سرمایه گذاری کنیم؟
وضعیت صنایع معدنی ایران:
صنایع معدنی کشور جزء اساسی ترین و اثرگذارترین صنایع در تولید و تجارت کشور محسوب میشوند. بخش عمده صنایع معدنی کشور را مصالح ساختمانی و سنگ های تزئینی تشکیل داده است. معادن فلزی کشور اگرچه در تولید مواد معدنی سهم بالایی دارند اما پشتوانه آن ها ضعیف است و مستلزم اکتشافات بیشتر است.
نقش معادن در توسعه اقتصادی کشور؟
براساس آمارهای ارائه شده در کشورهای توسعه یافته می توان نتیجه گرفت که کشورهای فعال در بخش معادن روند توسعه صنعتی را با شتاب بیشتری سپری می کنند. برای آنکه معادن بتواند در توسعه اقتصادی یک کشور موثر واقع شوند نیازمند تصحیح مدل های استخراج، تعریف مدل های سرمایه گذاری و ورود صنایع دانش بنیان هستند.
نباید فراموش کنید که این سهم از معادن در کشور تاثیر عمده ای بر رشد اقتصادی به صورت غیر مستقیم دارند. سهم معادن بسیار بیشتر از سایر بخش ها حتی تجارت است. عملیات معادن از جمله استخراج و ایجاد ارزش افزوده منجر به رونق ترانزیت، ایجاد شغل در سطوح وابسته و حذف محرومیت مناطق کمتر برخوردار با داشتن معادن پراکنده خواهد شد.
سهم معدن در اقتصاد ایران چقدر است ؟
با وجود معادن غنی در کشور و با گذشت بیش از 50 سال که از عمر آن گذشته، کماکان فرآیند صنعتی شدن کشور براساس تهیه و تامین مواد اولیه از منایع وارداتی صورت می پذیرد. کشور ایران دارای پتانسیل های بالقوه در حوزه معادن است اما صنعت فولاد، مس، سرب، روی، سیمان، گچ و سنگ های ساختمانی به دلیل ضعف های موجود در بخش معادن هنوز به ارزش افزوده ایده آل موردنظر دست نیافته اند.
همانگونه که اشاره شد سهم ایران از ذخایر معدنی بسیار قابل توجه است اما آنگونه که تصور می شود سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری به سوی صنایع معدنی سوق داده نشده اند. جهت بالابردن سهم سرمایه گذاری در بخش معادن، می بایست اطلاعات این بخش را در جامعه منتشر کرد.
عدم سرمایه گذاری در بخش معادن توسط سرمایه گذاران داخلی و خارجی چیست؟
در خصوص سرمایه گذاری خارجی کشور با محدودیت جدی مواجه نیست بلکه استنباط های نادرست از قانون اساسی در خصوص معادن و نقش سایر ارگان های موثر در بخش معدن مانع از سرمایه گذاری شده است.
سرمایه گذار خارجی به دلیل قوانین و مقررات دست وپا گیر قانون کار، قانون تجارت و حتی مالیات ها، رفتار مسئولین در سلیقه ای عمل کردن و استراتژی های نادرست در جذب سرمایه گذاران خارجی مانع از ورود سرمایه های خارجی شده است.
بستر های لازم برای سرمایه گذاری در صنایع معدنی چیست؟
- دولت باید زیربناهای لازم(تامین مواد اولیه، تامین گاز و برق موردنیاز) را برای بخش معدن فراهم نماید.
- دولت باید نسبت به پرداخت تسهیلات بانکی و اعمال معافیت های مالیاتی بی تفاوت نباشد.
وضعیت صنعت معدن از دیدگاه آمار:
براساس گزارش های اعلام شده از سوی سازمان زمین شناسی آمریکا و انگلیس، ایران بزرگترین کشور تولید کننده فیروزه جهان است. همچنین گزارش ها به خوبی نشان می دهد که رتبه ایران در جهان برای تولید گچ، سنگ های تزئینی و ساختمانی سوم است.
محصول استراتژیک صنایع معدنی در کشور ایران فولاد است که در جهان به عنوان صنعت مادر شناخته می شود. ایران جزء 70 کشوری است که توانایی تولید فولاد در جهان را دارد. صنعت سیمان به عنوان دومین صنعت پایه ای برای ایجاد زیرساخت های عمرانی در هر کشور شناخته شده است. بالاترین رتبه تولیدکنندگان سیمان در جهان متعلق به چین و آمریکا است و ایران در رتبه هشتم جهان قرار دارد.
درجهان پس از آهن، آلومینیوم به عنوان کاربردی ترین فلز جهان شناخته می شود و ایران در رتبه نوزدهم تولید آلومینیوم در جهان قراردارد.
وضعیت صنایع معدنی در بورس تهران:
باتوجه به پراکندگی گسترده معادن در کشور، تنها 25 شرکت در بورس تهران حضور دارند و حجم عمده معاملات معدن بر روی آهن و فولاد صورت می پذیرد. سهام شرکت های معدنی تا این لحظه از صنایع پیشرو در بورس هستند و همیشه از طرفداران زیادی در بازار سرمایه برخوردار هستند زیرا به طور مستمر بازدهی منطقی و مداوم را به سرمایه گذاران خود هدیه می کنند.
سهام معدنی با شرکت های بزرگ تاثیر زیادی در شاخص کل بورس دارند در حال حاضر سهام شرکتهای معدنی از جمله سنگآهنیها، تولیدکنندگان سرب و روی و مس صرفنظر از سهام فولادیها بخش قابلتوجهی از ارزش بورس را به خود اختصاص دادهاند، از این رو سهامداران بسیاری در این شرکتها سرمایهگذاری کردهاند.
نقشه راه ایران برای صنعت معدن:
ایران از منابع غنی معدنی برخوردار است که به عنوان راهی برای مقابله با تحریم ها شناخته می شود. برنامه های مربوط به اکتشاف معادن که مبنای کار معدن است، راهی برای پیشبرد هرچه بیشتر صنایع معدنی است. تفویض اختیار به استان های برخودار از معادن، موجب بهبود توسعه معادن می شود. گسترش فعالیت های معدنی مستلزم ورود فناوری های جدید است.
جذابیت معادن ایران برای سرمایه گذاری؟
اکتشاف در معادن ایران کم هزینه تر و نسبت به جهان به زمان کمتری نیاز دارد زیرا رگه های معدنی ایران در عمق 800 متری قابل دسترسی است.
رفع موانع ورود فناوری برای استخراج و فرآوری مواد معدنی در کشور ایران نسبت به جهان سهل تر و از آن استقبال می شود.
معادن ایران منبع غنی از اکثر عناصر موجود در جدول مندلیف هستند و میتوان ردپایی از این عناصر را در مناطق چهارگانه زمینشناسی کشور پیدا کرد.
چرا در صنایع معدنی سرمایه گذاری کنیم؟
- صنایع معدنی جایگاه ویژه ای در تولید محصولات صنعتی عهده دارند. براساس آماری که پیش از این به آن اشاره شد استخراج مواد معدنی در ایران با توان بالقوه صورت نمی پذیرد و اندک استخراج مواد معدنی در داخل فرآوری نمی شود، عدم فرآوری در داخل موجب از دست دادن ارزش افزوده این بخش شده است.
- با توجه به اینکه هر 1 درصد تغییر در تولید ناخالص داخلی (GDP) برای بخش معدن، 3 درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) کل را تغییر می دهد. پس بهتر آنکه جهت حفظ ارزش افزوده بخش معادن، فرآوری آن در داخل کشور صورت پذیرد.
- تجهیز و فرآوری مواد معدنی در داخل کشور محرک توسعه صنایع و ایجاد کننده جهش حقیقی در اقتصاد کشور است.