اقتصاد گیگ (Gig economy) چیست؟

طی تحقیقاتی که انجام شده می‌خواهیم با دنیایی به نام دنیای اقتصاد گیگ آشنا شویم؛ در زمان حال نحوه­‌ی زندگی کردن، کار و هزینه کردن افراد، طی یک دهه گذشته با پیشرفت تکنولوژی تغییر چشم‌گیری داشته است.

ارتباط بیش از حد از طریق شبکه‌های اجتماعی، ارتباطات را افزایش داده و راه‌های جدیدی را برای کسب درآمد و هزینه‌های زندگی باز کرده است. در جامعه کار امروز شاهد این هستیم که بسیاری از مردم دارای شغل‌های غیر رسمی و به صورت موقت‌اند و تعداد کارکنانی که شغلشان بلندمدت و رسمی بوده کم شده است و حتی در چند دهه‌ی گذشته شاهد افزایش شغل‌های موقت نیز بوده‌ایم.

افرادی که در شغل‌های موقت و غیر رسمی حضور دارند و بدون اینکه حتی خود مطلع از این جریان باشند به نوعی در دنیای اقتصاد گیگ هستند و این اقتصاد گیگ به هیچ وجه مفهوم جدیدی نیست؛ از گذشته وجود داشته است؛ حالا اصلا این اقتصاد گیگ یعنی چی و به چه معنا هست؟

تعریف اقتصاد گیگ

اقتصاد گیگ (Gig Economy) محیطی است که موقعیت و جایگاه افراد در آن به طور معمول موقتی است و شرکت‌ها و سازمان‌ها عمدتاً قراردادهای کوتاه ‌مدت با فریلنسرها یا همان آزادکاران منعقد می‌کنند.

به بیان ساده‌تر، افراد به ‌جای اینکه دنبال شغل‌های تمام‌وقت و بلندمدت باشند، به‌دنبال شغل‌های کوتاه‌مدت هستند و با تمام شدن یکی به ‌سراغ بعدی می‌روند. گاهی کار نیمه‌وقت برای تکمیل روز کاری انتخاب می‌شود، ولی اغلب انتخاب شیوه زندگی است.

این روزها خیلی‌ها به‌ صورت انفرادی کار می‌کنند، در حالی‌ که دسته‌ای هم هستند که کسب ‌و کارهای خیلی کوچک دارند و معمولاً بین یک تا پنج نفر را استخدام می‌کنند.

طبق تحقیقات سالانه‌ای که توسط آپ‌ورک و فریلنسر یونیون انجام شده است، 35 درصد از نیروی کار امریکا یعنی چیزی حدود 55 میلیون نفر آزادکار هستند. شبکه اجتماعی لینکدین پیش‌بینی می‌‌کند این تعداد تا سال 2020 به 43 درصد افزایش پیدا کند.

افرادی که در دنیای اقتصاد گیگ هستند افراد مستقلی هستند و می­‌توانند به راحتی زمان خود را مدیریت کنند و تجربه‌های زیادی در زمینه‌ی پروژه‌های مختلف کسب کنند و در نهایت از کار خود لذت می­‌برند. افراد قبل از اینکه وارد اقتصاد گیگ بشوند باید چند اصول را رعایت کنند.

اصول اقتصاد گیگ

• اصل اول اقتصاد گیگ: علاقه به تنهایی کافی نیست.

یکی از اشتباهات رایج در اقتصاد گیگ که بیشتر افراد مرتکب آن می­‌شوند و تصور غلطی که بیشتر افراد دارند این است که فکر می­‌کنند برای موفق شدن در اقتصاد گیگ باید افراد دنبال علایق شخصیشان بروند. اما در دنیای اقتصاد گیگ باید افراد دارای مهارت و خبره باشد و بتوانند کلمات درست را در جای خود به کار ببرند یعنی فن بیان قوی نیز لازم است و بدانند که چطور آن را با چشم‌اندازها ارتباط دهند تا به بهترین نتیجه برسند.

همچنین نیز لازم است افراد دارای انگیزه‌ی قوی باشند تا بتوانند تا پایان کار ادامه دهند چون در این نوع اقتصاد فرایندها واقعی نیستند و به صورتی نیست که افراد برنامه را طبق برنامه‌ریزی که در گذشته انجام دهند بدون اینکه تغییری در جریان کار پیش بیاید و ممکن است هر تغییری یا اتفاقی در جریان کسب و کار به وجود بیاید. برای اینکه کارها با نظم و انضباط پیش برود باید چشم‌اندازهای کلیدی و استراتژی مهم و تیم قوی داشته باشند.

• اصل دوم اقتصاد گیگ: حرفه گری از موارد دیگر اهمیت بیشتری دارد.

با توجه به این که روز به روز کسب و کارهای کوچک بیشتر می‌شوند و همه به دنبال استارتاپ و ایجاد یک کسب و کار جدید هستند ولی هنوز تعبیر جدیدی در مورد این شیوه‌ی زندگی نمی‌دانند.

تصورات غلط و نادرستی در مورد دورکاری وجود دارد؛ تمام افرادی که مشغول کسب و کار جدید هستند باید با مشتریان خود طوری برخورد کنند که مشتری نفهمد ایشان راحت در خانه نشسته‌ند و با لباس راحتی دارند با ایشان حرف می‌زنند بلکه باید به صورتی که مشتری در رابطه با کاری که با هم حرف می‌زنند احساس راحتی بکند و بداند با شخص متخصصی در ارتباط است و باعث نشود که مشتری از آن‌ها برداشت اشتباهی بکند.

کسب وکارها باید به صورتی باشند که مشتریان بدانند با یک تیم یا فردی قوی و خبره در کار خود ارتباط دارند و بتوانند از بهترین امکانات تکنولوژی و راه‌های ارتباطی با مشتریان خود استفاده کنند.

• اصل سوم اقتصاد گیگ: برون‌سپاری کار بدی نیست.

این درست است که باید از هوش و ذکاوت کسب‌ و کار برخوردار باشید، ولی فکر نکنید برای پیشبرد یک کسب‌ و کار و اداره آن باید همه مهارت‌های مورد نیاز را یکجا داشته باشید.

به ‌عنوان مثال، برای برندینگ شرکت، حسابداری و امور مالی یا مالیات باید فرد دیگری کنارتان باشد.

درست آن است که افراد در ابتدای کسب ­وکار خود تمام کارها را خود انجام دهند تا با تمام زوایا و شرایط موجود آشنا شوند؛ بعد که کسب و کارشان در حال رشد بود و تعداد مشتریان و سودآوریش افزایش یافت باید بر روی کارهای اصلی تمرکز و برای سایر کارها افراد دیگری را استخدام کرد.

• اصل چهارم اقتصاد گیگ: شما قادر به کنترل برنامه زمانی خود نیستید.

یکی از بزرگترین عامل‌های جذب‌کننده‌ی کسب ­وکارهای موقت یا دنیای اقتصاد گیگ این است که انعطاف‌پذیرند. افراد می‌توانند روی وقت و زمان خود کنترل بیشتری داشته باشند. اما همیشه اینطور نیست؛ به جای اینکه افراد روی زمان خود کنترل داشته باشند، مشتریان هستند که زمان آن­‌ها را کنترل می‌کنند و همیشه به این صورت نیست که دوست داشته باشید در هر زمانی کار کنید.

در اقتصاد گیگ کار پیوسته و تضمین‌شده همیشگی نیست و هیچ اطمینانی از اینکه پروژه بعدی چه زمانی به شما داده می‌شود وجود ندارد. اگر می‌خواهید موفق شوید، باید بپذیرید که این مشتریان شما هستند که هفته کاریتان را مشخص می‌کنند نه انتظاراتتان.

البته که می‌توانید چگونگی و زمان تقابل با کارتان را کنترل کنید و خیلی ساده‌تر بین تعهدات شخصی و علاقه‌های‌ خود توازن و تناسب برقرار کنید. این همان بخشی است که اقتصاد گیگ را لذت‌بخش می‌‌کند، ولی برای رسیدن به موفقیت به واقع‌بینی درست و سالم نیاز دارید.

چه کسانی بخشی از اقتصاد گیگ هستند؟

1. شرکت‌های پلتفرم فناوری
2. کارگران گیگ
3. ارائه کنندگان کار
4. ارائه‌کنندگان کالا
5. مصرف‌کنندگان

برای دیدن ویدیویی در ارتباط با موضوع اقتصاد گیگ با گروه مشاوران خبره کسب و کار ایرانیان ، همراه باشید.