بازارهای مالی
راهنمای مطالعه
بررسی بازار های مالی بخش دوم
بازارهاي مالي به سبب نقش اساسي در گردآوري منابع از طريق پس اندازهاي كوچك و بزرگ موجود در اقتصاد ملي، بهينه سازي گردش منابع مالي و هدايت آنها به سوي مصارف و نيازهاي سرمايه گذاري در بخشهاي مولد اقتصادي، مورد توجه قرار ميگيرند. اثرات مثبت بازار اوراق بهادار بر توسعة اقتصادي از جمله افزايش انگيزه سرمايه گذاري از طريق كاهش ريسك، قيمت گذاري ريسك و تسهيل ريسك نقدينگي و تجهيز و بسيج سپردهها چنان واضح است كه برخي اقتصاددانان بر اين عقيدهاند كه تفاوت اقتصادهاي توسعه يافته و توسعه نيافته، نه در تكنولوژي پيشرفته توسعه يافته ها بلكه در وجود بازارهاي مالي يكپارچه فعال و گسترده است. بازارهايي كه كشورهاي توسعه نيافته از آن محرومند. سطح توسعه بازارهاي مالي به ويژه بازار سهام و تأثيري كه آنها بر تأمين مالي شركتها و انتخاب روش تأمين مالي شركتها دارد، در نهايت تأثير شگرفي بر رشد اقتصادي به جاي ميگذارد.
بازارهاي مالي پيشرفته نظير بازارهاي مالي كشورهاي پيشرفته صنعتي، حجم قابل ملاحظهاي از سرمايه مالي اقتصاد مربوطه را در كنترل دارند. اين بازارها انگيزه پس اندازكردن و تبديل پس انداز به سرمايه گذاري را با هدف تشكيل سرمايه به عهده دارند و از اينرو نقش مهمي در تسريع رشد اقتصادي بر عهده ميگيرند. لازمه چنين امري، بخش خصوصي كارآفرين و نوآوري است كه قادر باشد پس اندازهايي را كه به اين شكل جمع آوري میشود به سرمايه گذاري توليدي و بارور تبديل كند. به علاوه، بخش مالي ميتواند بر بخش واقعي اقتصاد از طريق افزايش بهره وري سرمايه گذاري نيز مؤثر باشد.
اجزای بازار های مالی
یکی از اجزاي بخش مالی در اقتصاد، بازار سرمایه است. این بازار ارتباط بسیار نزدیکی با فرایند پسانداز و سرمایه گذاري و رشد اقتصادی دارد. در یک اقتصاد پیشرفته واحدهاي اقتصادي اقدام به سرمایه گذاري میکنند. در این صورت بازار سرمایه پلی است که پس اندازهاي مازاد واحدهاي اقتصادي را به واحدهاي سرمایه گذاري که به آن نیازمند هستند، انتقال میدهد. از طریق فرایند یاد شده، بازار سرمایه، پس انداز و سرمایه گذاري را با یکدیگر تلاقی میدهد. از طرف دیگر، سازوکارهاي ایجاد شده در این بازار، از طریق رشد حجم پس انداز و سرمایه گذاري، میتوانند رشد اقتصادي را سرعت دهند. به طور خلاصه یک بازار سرمایه کارا در ارتقاي وضعیت اقتصادي سهیم است. علت اساسی وجود بازار سرمایه در هر اقتصاد، ماهیت فرایند تولید است. در تمامی اقتصادها، تولید کالا و خدمات براي برآوردن خواسته هاي انسان به سرمایه و نیروي کار متکی است.
عملکرد بازار سرمایه، افراد و بنگاهها را قادر میسازد تا قدرت خرید خود را به آینده منتقل نمایند. بدین ترتیب که با ارایه پس انداز و سرمایه و چشم پوشی از مصرف حال خود و دریافت درآمد حاصل از پس انداز و سرمایه گذاري قدرت خرید خود را در آینده افزایش دهند. بنابراین، نقش بازار سرمایه در اقتصاد جدید، توزیع مجدد و فوري مطالبات کنونی به آینده بین افراد و بنگاهها، بخش خصوصی و بخش عمومی، و نیز واحدهاي داخلی و خارجی است. به علاوه توزیع مجدد منابع مالی بین افراد و حتی بنگاهها در بسیاري موارد مهمتر از سایر عملکردها در بازار سرمایه است.
منابع مالی بنگاه ها
منابع مالی بنگاهها عبارتاند از سود سهام توزیع نشده، توزیع سهام جدید، و استقراض. اتکاي اساسی و نهایی به تأمین مالی از راه دین توسط شرکتها بدین معناست که بازارهاي سرمایه نقش مهمی در هدایت انباشت سرمایه و تخصیص سرمایه در طول زمان دارند. در شرایطی که کمبود منابع مالی نیازمند سرمایه گذاري جدید از راه استقراض است، اتکاي بنگاهها به وجوه جدید مترادف با انتشار اوراق قرضه است، هزینه نهایی استقراض، هزینه بازار سرمایه را تشکیل میدهد.
استفاده از بازار سرمایه براي تأمین مالی مخارج، از قدیمیترین و متداولترین شکلهاي مبادلات مالی است. اتکاي دولتها به بازار سرمایه در اغلب اقتصادهاي مدرن نه تنها از این جهت مهم است که دولتها با انتشار اوراق قرضه بخش عمدهاي از هزینه هاي خود را تأمین مالی مینمایند، بلکه به این لحاظ که دولتها حجم عظیمی از کل وجوه عرضه شده در بازار توسط وام دهندگان را جذب میکنند؛ نیز حائز اهمیت است؛ درحالی که بخش خصوصی این ویژگی را ندارد.
مقایسه بازار ها و ابزار آن
یکی از ویژگیهاي مهم بازار اوراق بدهی دولت در اقتصاد بسیاري از کشورها، ایمنی از خطر ناشی از قصور در پرداخت است. در عین حال نرخ سود یا بهره اوراق بدهی دولتی میتواند به عنوان نرخ پایه براي تعیین نرخ اوراق مشابه در بازار به کار رود و استقراض کنندگان باید متناسب با نرخ اوراق بدهی دولتی، بازدهی بالایی را به اوراق بپردازند. از طرف دیگر، بدهیهاي منتشره دولتی براي بخش خصوصی درحکم ثروت خالص است. هدف اصلی این فصل شناسایی و مقایسه وضعیت بازار سرمایه ایران با بازار سرمایه کشورهای توسعه یافته و نوظهور میباشد. جهت دستیابی به این هدف از معیارهای “پایه بانک یا پایه بازار، اندازه بازار سرمایه یا نسبت ارزش بازار به توليد ناخالص داخلی” استفاده شده است.
همچنین، برای مقایسه و ارزیابی عملکرد بازار اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه از شاخصهاي ارزیابی عملکرد بورس اوراق بهادار که شامل تعداد شرکتهاي عضو بورس، کل ارزش جاري سهام، تعداد مبادلات سهام، شاخص اصلی بازار سهام و سرعت گردش سهام میباشند استفاده شده است.
در این فصل از آمارهاي موجود در سایت فدراسیون جهانی بورس استفاده شده است
برای ادامه مطلب فایل را دانلود کنید
میشه لطفا مطالب آموزشی بیشتری درباره بورس بذارید؟
ممنون
با سلام. ممنون از پیشنهاد شما