بررسی بازار های مالی بخش دوم

بازارهاي مالي به سبب نقش اساسي در گردآوري منابع از طريق پس ­اندازهاي كوچك و بزرگ موجود در اقتصاد ملي، بهينه ­سازي گردش منابع مالي و هدايت آن­ها به سوي مصارف و نيازهاي سرمايه ­گذاري در بخش­هاي مولد اقتصادي، مورد توجه قرار مي­گيرند. اثرات مثبت بازار اوراق بهادار بر توسعة اقتصادي از جمله افزايش انگيزه سرمايه ­گذاري از طريق كاهش ريسك، قيمت­ گذاري ريسك و تسهيل ريسك نقدينگي و تجهيز و بسيج سپرده­ها چنان واضح است كه برخي اقتصاددانان بر اين عقيده­اند كه تفاوت اقتصادهاي توسعه يافته و توسعه نيافته، نه در تكنولوژي پيشرفته توسعه يافته ­ها بلكه در وجود بازارهاي مالي يكپارچه فعال و گسترده است. بازارهايي كه كشورهاي توسعه نيافته از آن محرومند. سطح توسعه بازارهاي مالي به ويژه بازار سهام و تأثيري كه آن­ها بر تأمين مالي شركت­ها و انتخاب روش تأمين مالي شركت­ها دارد، در نهايت تأثير شگرفي بر رشد اقتصادي به جاي مي­گذارد.

بازارهاي مالي پيشرفته نظير بازارهاي مالي كشورهاي پيشرفته صنعتي، حجم قابل ملاحظه­اي از سرمايه مالي اقتصاد مربوطه را در كنترل دارند. اين بازارها انگيزه پس انداز­كردن و تبديل پس ­انداز به سرمايه ­گذاري را با هدف تشكيل سرمايه به عهده دارند و از اينرو نقش مهمي در تسريع رشد اقتصادي بر عهده مي­گيرند. لازمه چنين امري، بخش خصوصي كارآفرين و نوآوري است كه قادر باشد پس ­اندازهايي را كه به اين شكل جمع ­آوري می­شود به سرمايه ­گذاري توليدي و بارور تبديل كند. به علاوه، بخش مالي مي­تواند بر بخش واقعي اقتصاد از طريق افزايش بهره وري سرمايه­ گذاري نيز مؤثر باشد.

اجزای بازار های مالی

یکی از اجزاي بخش مالی در اقتصاد، بازار سرمایه است. این بازار ارتباط بسیار نزدیکی با فرایند پس­انداز و سرمایه ­گذاري و رشد اقتصادی دارد. در یک اقتصاد پیشرفته واحدهاي اقتصادي اقدام به سرمایه ­گذاري می­کنند. در این صورت بازار سرمایه پلی است که پس ­اندازهاي مازاد واحدهاي اقتصادي را به واحدهاي سرمایه­ گذاري که به آن نیازمند هستند، انتقال می­دهد. از طریق فرایند یاد شده، بازار سرمایه، پس ­انداز و سرمایه ­گذاري را با یکدیگر تلاقی می­دهد. از طرف دیگر، سازوکارهاي ایجاد شده در این بازار، از طریق رشد حجم پس ­انداز و سرمایه­ گذاري، می­توانند رشد اقتصادي را سرعت دهند. به طور خلاصه یک بازار سرمایه کارا در ارتقاي وضعیت اقتصادي سهیم است. علت اساسی وجود بازار سرمایه در هر اقتصاد، ماهیت فرایند تولید است. در تمامی اقتصادها، تولید کالا و خدمات براي برآوردن خواسته­ هاي انسان به سرمایه و نیروي کار متکی است.

عملکرد بازار سرمایه، افراد و بنگاه­ها را قادر می­سازد تا قدرت خرید خود را به آینده منتقل نمایند. بدین ترتیب که با ارایه پس ­انداز و سرمایه و چشم پوشی از مصرف حال خود و دریافت درآمد حاصل از پس ­انداز و سرمایه­ گذاري قدرت خرید خود را در آینده افزایش دهند. بنابراین، نقش بازار سرمایه در اقتصاد جدید، توزیع مجدد و فوري مطالبات کنونی به آینده بین افراد و بنگاه­ها، بخش خصوصی و بخش عمومی، و نیز واحدهاي داخلی و خارجی است. به علاوه توزیع مجدد منابع مالی بین افراد و حتی بنگاه­ها در بسیاري موارد مهم­تر از سایر عملکردها در بازار سرمایه است.

منابع مالی بنگاه­ها عبار­ت­اند از سود سهام توزیع نشده، توزیع سهام جدید، و استقراض. اتکاي اساسی و نهایی به تأمین مالی از راه دین توسط شرکت­ها بدین معناست که بازارهاي سرمایه نقش مهمی در هدایت انباشت سرمایه و تخصیص سرمایه در طول زمان دارند. در شرایطی که کمبود منابع مالی نیازمند سرمایه ­گذاري جدید از راه استقراض است، اتکاي بنگاه­ها به وجوه جدید مترادف با انتشار اوراق قرضه است، هزینه نهایی استقراض، هزینه بازار سرمایه را تشکیل می­دهد.

 استفاده از بازار سرمایه براي تأمین مالی مخارج، از قدیمی­ترین و متداول­ترین شکل­هاي مبادلات مالی است. اتکاي دولت­ها به بازار سرمایه در اغلب اقتصادهاي مدرن نه تنها از این جهت مهم است که دولت­ها با انتشار اوراق قرضه بخش عمده­اي از هزینه ­هاي خود را تأمین مالی می­نمایند، بلکه به این لحاظ که دولت­ها حجم عظیمی از کل وجوه عرضه شده در بازار توسط وام دهندگان را جذب می­کنند؛ نیز حائز اهمیت است؛ درحالی که بخش خصوصی این ویژگی را ندارد.

در این فصل از آمارهاي موجود در سایت فدراسیون جهانی بورس استفاده شده است

برای ادامه مطلب فایل را دانلود کنید

بازارهای-مالی.pdf .