عوامل موثر بر قیمت سهام در بازار سرمایه ایران

عوامل موثر بر قیمت سهام از مهمترین پرسش هایی است که سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار به دنبال یافتن پاسخ آن هستند. گروه مشاوران خبره کسب و کارایرانیان سعی دارد که در این نوشتار مهمترین عوامل موثر بر قیمت سهام را معرفی کند و با در نظر گرفتن این عوامل برای بهبود روند سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار نسبت به ارائه مشاوره، سرمایه گذاران را همراهی کند.

عوامل موثر بر قیمت سهام به شرح زیر است:

1-عوامل محیطی یا کلان

2-عوامل مرتبط با صنعت

3-عوامل داخلی یا درون شرکت

1-عوامل کلان یا محیطی

عوامل کلان محیطی که شامل وضعیت اقتصادی، سیاست های اتخاذی دولت، بودجه سالیانه کشور و… است به آن دسته از عواملی گفته می شود که در حیطه اختیارات شرکت ها نیستند و برخواسته از محیط خارج از شرکت ها می باشند و با تحت تاثیر قراردادن سهام شرکت ها ممکن است آن ها را در یک سال مالی زیانده و یا سودآور کند.

1-1.وضعیت اقتصادی و سیاسی:

 ثبات یا عدم ثبات در اوضاع اقتصادی و سیاسی در عرصه داخلی و بین‌المللی از عوامل موثر بر قیمت سهام شرکتها می باشد. قطعا همه ما به خوبی می دانیم که تنش های حاکم بر یک کشور فرصت های سرمایه گذاری را در آن کشور تیره و تار می کند و همچنین تمایل سرمایه گذاران را نسبت به سرمایه گذاری در بازار سرمایه آن کشور از بین می برد.

1-2.سیاست های کلان پولی، مالی و ارزی

سیاست هایی که دولت ها در حوزه پولی، مالی و ارزی اتخاذ می کنند با تحت تاثیر قراردادن وضعیت شرکت ها، قیمت سهام آن ها را با افت و خیز قیمت دچار نوسان می کنند

فرض کنید شرکتی که در آن سرمایه گذاری کرده اید با افزایش نرخ ارز، میزان صادرات خود را افزایش دهد. قطعا این اقدام شرکت منجر به افزایش درآمد آن ها می شود و این درآمد پس از کسر هزینه های صورت پذیرفته میان سرمایه گذاران تقسیم می شود و بالعکس. فرض کنید شرکت مجبور باشد مواد اولیه خود را از خارج تامین نماید، افزایش نرخ ارز منجر به بالا رفتن هزینه های شرکت و کاهش درآمد آنها خواهد شد که طبیعتا قیمت سهام آنها را کاهش می دهد.

نکته طلایی:

در هنگام سرمایه گذاری، نحوه مخارج و درآمدهای ارزی شرکت را مورد بررسی قراردهید.

1-3.بودجه سالیانه کشور

بودجه سالیانه نیز از عوامل موثر در تعیین ارزش سهام شرکت ها می باشد. در واقع بودجه سالیانه نشان دهنده مقدار و میزان توجه دولت به صنایع مختلف موجود در یک کشور است. فرض کنید دولت بخش عمده ای از بودجه سالیانه خود را جهت ارائه تسهیلات به کارخانجات تولید سیمان اختصاص دهد، این مسئله باعث رونق صنعت نامبرده شده و سهام شرکت‌های فعال در این زمینه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

1-4.قوانین و مقررات

عدم ثبات در قوانین و مقررات بازار سرمایه یک کشور، ذهنیت سرمایه گذاران را برای یک سرمایه گذاری موثر متشنج می کند. فرض کنید که دولت با اعمال قوانین ضد قاچاق کالا به مبارزه با قاچاق اقدام نماید. این اقدام دولت باعث تقویت صنایع داخلی و دید مثبت سرمایه گذاران نسبت به روند آتی بازار می شود

1-5.نرخ تورم

اگر شرکت این توانایی را داشته باشد که قیمت محصولات تولید شده را بالاتر از نرخ تورم تعیین کند از نرخ رشد سود بیشتری از نرخ تورم بهره مند خواهد شد و بالعکس.

نکته طلایی:

برای کسب سود بیشتر در بازار سرمایه، شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور را دنبال کنید

2- عوامل مرتبط با صنعت

از آنجا که کلیه شرکت ها قابلیت پیوستن به بازار سرمایه جهت فروش سهام را ندارند و صرفا آن دسته ای که از صنایع گسترده یک کشور باشند با پذیرفته شدن در بازار سرمایه کشور نسبت به شرایط حاکم، دچار نوسان قیمت در ارزش سهام خود خواهند شد.

2-1.نحوه قیمت‌گذاری محصولات

به عنوان سرمایه گذار در بازار سرمایه باید نسبت به چگونگی ارزش گذاری محصولات شرکت ها عکس العمل نشان دهید و نسبت به موضوع آگاهی پیداکنید زیرا ارزش گذاری ها ممکن است به صورت دخالت دولت جهت تنظیم بازار(مثلا قیمت گذاری خودرو)، ارزش گذاری براساس نرخ مصوب(مثلا محصولات دارویی و غذایی) و یا حتی ارزش گذاری براساس نرخ جهانی(محصولات صادراتی متانول و..) صورت پذیرد.

2-2.میزان عرضه و تقاضا برای محصولات

قطعا افزایش تقاضا برای محصولات تولیدی در یک شرکت(افزایش ساخت مسکن موجب رونق تولید در صنعت سیمان، آجر، کاشی و… می شود) منجربه افزایش فروش و در نهایت بالا رفتن ارزش سهام یک شرکت شود.

2-3.رقابتی یا انحصاری بودن صنعت

هرچند انحصار در یک کشور به نفع اقتصاد آن کشور تمام نمی شود اما انحصار در صنایع این امکان را به آن ها داده است تا در فروش محصولات تولیدی خود مشکلی نداشته باشند.

2-4.حجم سرمایه‌گذاری در صنعت

بالا رفتن حجم سرمایه گذاری در یک صنعت نشان دهنده انتظارات سرمایه گذاران از بالارفتن بازدهی بیشتر در آن صنعت است. گاهی اوقات دست یابی به این اطلاعات برای سرمایه گذاران امکان پذیر نیست اما در روند سرمایه گذاری بهتر برای سهام شرکت ها موثر است.

2-5.تحولات فناوری

توسعه فناوری در صنایع بر تحولات آینده در جهت رشد بسیار موثر است.

3- عوامل درونی

این دسته از عوامل برخواسته از شرایط داخلی شرکت ها هستند.

3-1.میزان سودآوری شرکت

اکثریت سرمایه گذاران باهدف کسب سود در شرکت ها اقدام به سرمایه گذاری می کنند. قطعا شرکت ها نیز در برنامه ریزی های خود دارای چشم اندازهای سودآوری بلندمدت هستند و باید برای جذب سرمایه های سرمایه گذاران به روند سودآوری خود ثبات ببخشند.

3-2.نسبت قیمت به درآمد سهم (P/E)

نسبت قیمت به درآمد سهم این واقعیت را برای سرمایه گذاران آشکار می کند که سرمایه شرکتها در چه دوره ای بازگردانده می شود؟

3-3.قابلیت نقدشوندگی سهام

3-4.طرح‌های توسعه شرکت

شرکت ها باید در راستای شفافیت ها، طرح های توسعه ای خود را به اطلاع سرمایه گذاران برسانند زیرا این اقدام شرکت ها علاوه بر جذب سرمایه منجر به پویایی شرکت نیز می شود

3-5.میزان سهام شناور

به آن سهامی که در دست مردم باشد سهام شناور گفته می شود. بالا بودن رقم سهم شناور یک شرکت نشان دهنده نقدشوندگی بالا و تعداد معاملات سهام در آن شرکت است.

 3-6.ترکیب سهام‌داران شرکت

برای سرمایه گذاران مهم است که قیمت سهام یک شرکت از کدام سهام داران عمده به عنوان راس تصمیم گیری آن شرکت تاثیر می پذیرد؟ سرمایه گذاران عمدتا تمایل زیادی به سرمایه گذاری در شرکت هایی دارند که سهامداران عمده آن خوش نام و سابقه خوبی در فعالیت های اخیر خود داشته اند.