ساختار سازمانی ترکیبی
راهنمای مطالعه
یکی از انواع نمودارهای سازمانی، ساختار سازمانی ترکیبی است که ترکیبی از دو یا چند ساختار سازمانی متفاوت است. به عنوان مثال، بخش تولید ممکن است از ساختار سلسله مراتبی استفاده کند، در حالی که بخش بازاریابی از ساختار تیمی استفاده میکند. در این نوع ساختار، هر بخش به صورت جداگانه اداره میشود و هر بخش به صورت مستقل کار میکند، اما در عین حال با هم همکاری میکنند تا به هدف کلی سازمان دست یابند. چارت ترکیبی، به دلیل اینکه از چند نوع ساختار استفاده میکند، برای سازمانهای بزرگ و پیچیده مناسب است.
ساختار سازمانی ترکیبی چیست؟
یکی از انواع ساختارهای سازمانی، چارت ترکیبی است که در آن، از دو یا چند نوع ساختار سازمانی مختلف استفاده میشود. در این نوع ساختار، بخشهای مختلف سازمان به صورت مجزا و با توجه به نوع فعالیت خود، ساختارهای مختلفی را اتخاذ میکنند. هر بخش به صورت جداگانه اداره میشود و هر بخش به صورت مستقل کار میکند، اما در عین حال با هم همکاری میکنند تا به هدف کلی سازمان دست یابند. نمودار سازمانی ترکیبی، به دلیل اینکه از چند نوع ساختار استفاده میکند، برای سازمانهای بزرگ و پیچیده مناسب است.
انواع ساختار سازمانی ترکیبی
1. ساختار ترکیبی ماتریسی: در این نوع چارت، بخشهای مختلف سازمان به صورت ماتریسی سازماندهی می شوند، به عبارت دیگر، هر بخش در سطرها و ستون های جدول قرار دارد و هر کدام از پرسنل در دو بخش متفاوت مستقر هستند؛ این نوع ساختار برای سازمانها یا شرکت های پیچیده و چند فعالیتی مناسب است.
2. ساختار ترکیبی تابعی: در این نوع نمودار، بخشهای مختلف سازمان به صورت تابعی سازماندهی می شوند. به عبارت دیگر، هر بخش به صورت مجزا اداره میشود، اما همه آنها به یک بخش مشترک (مثلاً بخش بازاریابی) وابسته هستند و سپس این نوع چارت برای سازمانهای بزرگ و پیچیده مناسب است.
3. ساختار ترکیبی منطقهای: در این نوع ساختار، بخشهای مختلف سازمان به صورت منطقهای سازماندهی شدهاند. به عبارت دیگر، هر بخش در یک منطقه جغرافیایی مشخص قرار دارد و به صورت مستقل اداره میشود، اما همه آنها به یک بخش مشترک وابسته هستند. این نوع ساختار برای سازمانهایی که فعالیتهایشان در مناطق جغرافیایی مختلف انجام میشود، مناسب است.
مزایا نمودار سازمانی ترکیبی
1. افزایش کارآیی: با ترکیب بخشهای مختلف سازمان، امکان انجام فعالیتهای متعدد و پیچیده با کارآیی بیشتر فراهم میشود.
2. افزایش انعطاف پذیری: ساختار ترکیبی به سازمان این امکان را میدهد که به سرعت به تغییرات در بازار و شرایط خارجی پاسخ دهد.
3. بهبود هماهنگی: با ترکیب بخشهای مختلف سازمان، هماهنگی بین آنها بهبود مییابد و امکان ارائه خدمات بهتر به مشتریان فراهم میشود.
4. افزایش تخصص و تجربه: با ترکیب بخشهای مختلف سازمان، کارکنان این امکان را دارند که با تجربه و تخصص بخشهای دیگر آشنا شوند و این امر به بهبود کارآیی و کیفیت خدمات کمک میکند.
5. افزایش رقابتپذیری: با ترکیب بخشهای مختلف سازمان، این امکان فراهم میشود که سازمان به صورت کامل و جامع در بازار حضور داشته باشد و رقابتپذیری آن بهبود یابد.
معایب چارت ترکیبی
1. پیچیدگی: چارت ترکیبی بسیار پیچیده است و نیاز به مدیریت و کنترل دقیق دارد.
2. افزایش هزینهها: ترکیب بخشهای مختلف سازمان ممکن است باعث افزایش هزینههای سازمان شود، به خصوص در مواردی که بخشهای ترکیب شده به صورت جداگانه عملکرد خوبی داشتهاند.
3. کاهش انعطاف پذیری: در برخی موارد، نمودار ترکیبی ممکن است باعث کاهش انعطاف پذیری سازمان شود و سازمان نتواند به سرعت به تغییرات در بازار و شرایط خارجی پاسخ دهد.
4. مشکلات فرهنگی: ترکیب بخشهای مختلف سازمان ممکن است باعث بروز مشکلات فرهنگی شود و کارکنان از تفاوتهای فرهنگی و شیوه کار با یکدیگر مواجه شوند.
5. افزایش مسئولیت: چارت ترکیبی ممکن است باعث افزایش مسئولیت کارکنان شود و آنها نتوانند به خوبی با این مسئولیتها سر و کار داشته باشند.
برای اصلاح ساختار سازمانی ترکیبی، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
1. تحلیل سازمانی: بررسی عملکرد و ساختار سازمان و تحلیل نقاط ضعف و قوت آن، میتواند به شناسایی مشکلات و نقاط ضعف سازمان کمک کند.
2. تغییر ساختار سازمانی: با توجه به تحلیل سازمانی، ممکن است نیاز به تغییر در ساختار سازمانی باشد. این تغییرات میتواند شامل جداسازی بخشهای مختلف یا ادغام آنها با یکدیگر باشد.
3. توسعه فرهنگ سازمانی: برای حل مشکلات فرهنگی، میتوان از روشهای مختلفی مانند آموزش، توسعه فرهنگ سازمانی و تشویق به همکاری و تعامل بین بخشهای مختلف استفاده کرد.
4. استفاده از فناوری: استفاده از فناوری میتواند به بهبود ارتباطات و هماهنگی بین بخشهای مختلف کمک کند و به کاهش پیچیدگی سازمانی منجر شود.
5. توسعه مهارتهای کارکنان: با توسعه مهارتهای کارکنان و آموزش آنها، میتوان از افزایش مسئولیت و کاهش انعطاف پذیری جلوگیری کرد.
ارتباط ساختار سازمانی ترکیبی با نوآوری
تاثیر ساختار سازمانی ترکیبی بر نوآوری شرکتها و سازمانها به این گونه است تا بخشهای مختلف خود را در ساختار مناسب قرار داده و به بهبود عملکرد و افزایش کارآیی سازمان برسند. این بهبود عملکرد و افزایش کارآیی، باعث ایجاد فضای مناسب برای نوآوری و خلاقیت در سازمان میشود. در نمودار سازمانی ترکیبی، بخشهای مختلف با یکدیگر در ارتباط هستند و این ارتباطات باعث شناسایی مشکلات و نواقص در سازمان میشود. با شناسایی این مشکلات، فرصت برای ارائه راهکارهای نوآورانه و خلاقانه برای حل آنها به وجود میآید. در نتیجه، ساختار سازمانی ترکیبی، به عنوان یک فضای مناسب برای نوآوری و خلاقیت در سازمان، میتواند به بهبود عملکرد و رشد سازمان کمک شایانی کند.
ارتباط نمودار سازمانی ترکیبی با ساختار سازمانی ارگانیک
ساختار سازمانی ترکیبی و ساختار سازمانی ارگانیک هر دو به بهبود عملکرد و افزایش کارآیی سازمان کمک میکنند. در نمودار سازمانی ارگانیک، تمرکز بر روی ارتباطات و هماهنگی بین بخشهای مختلف سازمان است و در نمودار سازمانی ترکیبی، تمرکز بر روی ترکیب بخشهای مختلف به صورت یکپارچه است. هر دو ساختار به فضای مناسب برای نوآوری و خلاقیت در سازمان کمک میکنند و باعث افزایش انعطافپذیری و توانایی پاسخگویی به تغییرات در بازار میشوند. در نتیجه، چارتترکیبی و ساختار سازمانی ارگانیک هر دو به بهبود عملکرد و رشد سازمان کمک شایانی میکنند
استراتژی ساختار سازمانی ترکیبی
استراتژی ساختار سازمانی ترکیبی، به معنای ترکیب دو یا چند ساختار سازمانی مختلف است. در این روش، سازمان با توجه به نوع فعالیتهای خود، میتواند از ساختارهای مختلفی مانند سازمان های پیرامونی، سازمان های وظیفهای، سازمان های ماتریسی و … استفاده کند.
در این روش، بخشهای مختلف سازمان با توجه به نوع فعالیت خود، در ساختار مناسب قرار میگیرند و با همکاری و هماهنگی بین بخشهای مختلف، به بهبود عملکرد و افزایش کارآیی سازمان کمک میکنند.
به طور مثال، یک شرکت تولیدی ممکن است برای بخش تولید از ساختار وظیفهای و برای بخش بازاریابی از ساختار پیرامونی استفاده کند. این روش میتواند به بهبود عملکرد و افزایش کارآیی سازمان کمک کند.
نتیجه گیری
استفاده از ساختار سازمانی ترکیبی، به سازمان کمک میکند تا با توجه به نوع فعالیتهای خود، از ساختارهای مختلفی استفاده کند و بخشهای مختلف را در ساختار مناسب قرار دهد. این روش باعث بهبود عملکرد و افزایش کارآیی سازمان میشود. به همین دلیل، استفاده از چارت ترکیبی، برای شرکتها و سازمانهای بزرگ و پیچیده، پیشنهاد میشود
شرکت مشاوران خبره کسب و کار ایرانیان (گروه متیس) می تواند به شرکت شما در اصلاح ساختار سازمانی و تدوین استراتژی ساختار سازمانی کمک کند. این شرکت بابا مهارت های حرفه ای در جهت بهبود فرآیندهای کاری و افزایش بهره وری و درامد سازمان شما کمک کند. بنابراین، اگر شما به دنبال تغییرات و بهبود ساختار سازمانی هستید، می توانید به شرکت مشاوران خبره کسب و کار ایرانیان (گروه متیس) به منظور دریافت مشاوره رایگان تماس بگیرید.